Livraria Online, Opsaun Hodi Tulun Foin-Sae Sira

By Admin 10 Outobru 2022, 13:18:57 TLs JUVENTUDE
Livraria Online, Opsaun Hodi Tulun Foin-Sae Sira

Fotografia : Gerson, Nenia no Renio, kaer livru 3 ne’ebé sai bestseller iha I Learn Bookstore


“Livru mak janela mundu nian”; Espresaun ida-ne’e nu’udar prinsípiu ida ba ema hotu ne’ebé hadomi leitura, nune’e mós ho Gerson João de Jesus Filipe Ximenes, ne’ebé hala’o negósiu livraria online. Foin-sa’e Timor-oan ne’e moris iha Baukau, loron-02 fulan-janeiru tinan 1994. Oan daruak husi maun-alin na’in-neen. Gerson nia aman-inan sira mak João de Jesus Ribeiro Ximenes no Angelina Filipe Ximenes.

Bainhira sei ki’ik, Gerson iha mehi atu hala’o servisu nu’udar produtór aimoruk ka loke indústria farmaséutika iha Baukau Vila, hodi tulun ema sira ne’ebé moras. Maibe ohin loron, Gerson tulun maluk Timor-oan sira liuhusi meiu seluk mak negósiu livraria online ne’ebé nia hanaran ‘I Learn Bookstore’.

Gerson hili naran ‘I Learn Bookstore’ tanba nia hakarak atu ho prezensa livraria ida-ne’e nian, bele konvida foin-sa’e sira atu hatene no partilla mós ba ema seluk importánsia leitura ba ema ida nia moris; tanba Gerson hatene katak bainhira ema ida lee, nia aprende; Nia lee barak karik, nia sei hatene buat barak liu tan.

Negósiu ne’e eziste tanba iha momentu importante rua. Dahuluk, iha tinan 2019 bainhira Gerson hahú hakerek ninia monografia, nia hasoru dezafiu ida mak nia labele asesa no sosa livru referénsia filozófiku sira ne’ebé nia presiza iha biblioteka no livraria sira iha Dili atu suporta ninia peskiza. Iha tempu ne’ebá, Gerson hanoin katak maluk estudante seluk mós hasoru problema ne’ebé hanesan ho nia.

Daruak, iha fulan-juñu to’o jullu tinan 2020, nia tuir atividade ‘readIN 100-People Reading Movement’ ne’ebé halibur foin-sa’e Timor-oan sira hodi aprende kona-ba métodu no halo análize ba leitura hamutuk ho oradór no mentor sira, via webinar. Esperiénsia ne’e muda Gerson nia hanoin kona-ba pre-konseitu “Ohin loron Timor-oan la iha interese ba leitura, sa tan foin-sa’e sira”. Liu husi observa interasaun husi partisipante no oradór sira iha enkontru virtuál dala-lima ne’e, Gerson konklui katak foin-sa’e barak iha interese atu halo leitura ba livru ho kategoria self-improvement, ekonomia, biografia no novela, no partisipante barak konfesa katak livru ne’ebé sira presiza la fa’an iha livraria sira iha Dili.

Husi grupu barak ne’ebé atividade ne’e posibilita, Gerson hili grupu ‘Empreendedorizmu’ no lee livru The Lean Startup (Eric Ries). Livru ne’e tulun tebetebes nia, liu-liu atu komprende oinsá hili produtu, determina poténsia kliente, hato’o mensajen utilidade produtu ida-nian no halo pivot (jira) atu negósiu ida bele sobrevive (sustentável) nafatin.

Dezafiu rua-ne’e sufisiente ona atu motiva Gerson buka solusaun hodi fornese livru ka fasilita maluk Timor-oan sira, liu-liu universitáriu sira atu hetan livru ne’ebé sira presiza. Maibé tan la iha ideia natoon kona-ba oinsá bele hala’o negósiu online ne’ebé di’ak, Gerson aproveita períodu konfinamentu (COVID-19) nian hodi aprende liu husi lee artigu sira iha google no haree vídeo tutorial iha YouTube. Gerson halo peskiza fulan 4 hodi buka hatene kona-ba valór ne’ebé negósiu ne’e sei fó ba kliente sira, empreza poténsia fornesedór livru nian, transportasaun pakote mai Dili, estratéjia fa’an no promosaun nian ne’ebé importante tebes bainhira hala’o negósiu uza media sosiál.

Ema dahuluk ne’ebé suporta Gerson nia ideia negósiu ne’e no halo mós investimentu capital (modal) $200.00 mak ninia amante, Matilda Mártires. Nune’e, iha fulan-jullu tinan 2020, fornesedor dahuluk ne’ebé Gerson kontakta no halo transferénsia osan $316.00 hodi sosa livru mak @bukupreneur. Fornesedór ne’e tulun Gerson hodi fahe mós informasaun relasiona ho empreza boot sira seluk ne’ebé fa’an livru iha Indonézia. No to’o ohin loron, I Learn Bookstore bele fa’an livru ho kategoria oioin no bele atende kliente sira-nia pesanan tanba iha ona fornesedór permanente sira hanesan, Gramedia Pustaka Utama, Periplus, Penerbit BACA no Mizan Media Utama.

Hafoin hein durante fulan ida ho balun tanba restrisaun maka’as iha fronteira terestre, pakote dahuluk bele to’o duni iha Dili. No Gerson hahú fa’an livru sira ne’e iha fulan-setembru tinan 2020. Bainhira hahú, Gerson nia maluk barak konsidera katak nia foti risku ba servisu ne’ebé nia rasik sei labele kontrola tan laiha koñesimentu no esperiénsia ne’ebé relevante. Maibé esperiénsia husi atividade readIN nian konvense ona Gerson atu kontinua negósiu ne’e ho poténsia kliente barak ne’ebé sei tulun negósiu ne’e bele moris no sai sustentável.

Aleinde ne’e, dezafiu seluk mak demanda kliente sira nian boot ka barak liu fali kapasidade finanseira I Learn Bookstore nian iha fulan dahuluk servisu nian. Nune’e, iha altura ne’ebá Gerson tenke fila fali ba Baukau hodi husu apoiu osan $500.00 ba nia inan-aman no husu tulun mós ba nia belun Nedalia Francisca hodi empresta osan $150.00 ba nia. Ho sira nia tulun, ikus mai hakmaan I Learn Bookstore nia obrigasaun hodi bele prosesa livru ne’ebé kliente sira pesan ona.

Atu ema barak bele hatene liu tan ezisténsia I Learn Bookstore nian, Gerson hola inisiativa hodi kria whatsapp group ida ne’ebé halibur familiár no maluk sira-ne’ebé hakarak kontribui hodi posting foto livru nian no servisu I Learn Bookstore nian iha sira-nia konta media sosiál (Facebook, Instagram no WhatsApp).

Aprende husi konsellu Jeff Bezos nian, Gerson hateten “ami koko nafatin hodi kria impresaun ne’ebé di’ak ba ami-nia kliente foun sira. Tanba konxiente ona katak elementu esensiál husi susesu negósiu nian mak kliente. Bele dehan, ida-ne’e mak xave tanba sa I Learn Bookstore bele sobrevive to’o ohin loron.”

Iha fulan-Novembru tinan 2020, I Learn Bookstore hetan oportunidade atu partisipa iha “Women and Youth Business Incubator Program” ne’ebé The Asia Foundation Timor-Leste organiza. Hafoin halo aprezentasaun planu negósiu no sai manan-na’in hamutuk ho grupu haat seluk, I Learn Bookstore hetan suporte investimentu capital $2,000.00 no benefísiu seluk hanesan treinamentu negósiu, mentoring no networking event sira ne’ebé programa ne’e oferese. Esperiénsia ne’e motiva atu, ikus mai, Gerson deside hodi hahú aprende kontabilidade iha Institute of Business (IOB) iha tinan 2021.

Durante tinan 2021, Gerson hala’o servisu I Learn Bookstore nian hamutuk ho nia maluk, Serílio Verdial no Eduardo da Silva ne’ebé regularmente tulun hodi halo delivery no partilla ideia relasiona ho kliente sira-nia sujestaun. Maibe tan iha inísiu tinan 2022 nia maluk na’in rua ne’e hahú foku ba profisaun profesór no kursu jornalizmu nian, nune’e, Gerson kontinua fali servisu ho nia maluk Nenia Alves no nia alin Renio Ximenes. Husi servisu hamutuk ho ekipa ki’ik ne’ebé la hatene kolen ne’e, to’o ohin loron I Learn Bookstore atende ona kliente liu ema na’in-500, maioria estudante universitáriu no sekundáriu sira; halo mós sistema jual titip ho livraria Xanana Gusmão Reading Room no Leader Hypermarket, hodi fasilita kliente sira bele komprova katak I Learn Bookstore fa’an duni livru orijinál.

Gerson haktuir katak kliente barak dezeja susesu no agradese ba ekipa I Learn Bookstore nian tanba bele fasilita no garante atu sira bele hetan livru ne’ebé bele fo impaktu pozitivu ba sira-nia moris, liu husi mellora sira-nia abilidade, muda sira-nia ábitu, perspetiva, no liu-liu tulun sira-nia estudu.

“Ha’u enkomenda livru lubuk ne’ebé toka kona-ba istória universál no self-improvement balu. Hanesan livru husi autór Tan Malaka, tulun tebes ha’u atu komprende di’ak liu tan ekonomia nia lalaok antes no pós-funu boot sira-ne’ebé ita liu to’o mai ohin loron”, I Learn Bookstore nia kliente Nobelinha hato’o.

Kliente ida seluk, Alicia, haktuir katak, “Livru sira husi I Learn Bookstore tulun ona ha’u iha prosesu formasaun karákter, hadame malu ho realidade moris nian ne’ebé dalaruma la tuir ha’u-nia espetativa, hatene defini razaun ruma atu nafatin iha korajen no la lakon esperansa iha situasaun difísil nia laran”.

Iha sorin seluk, Trilonia dehan, “ha’u sosa livru barak husi I Learn Bookstore atu suporta ha’u-nia estudu nu’udar referénsia no kompleta asuntu seluk ne’ebé ami-nia dosente husu atu ami tenke halo peskiza mesak”.

Bainhira hatene katak Gerson mós partisipante ida husi atividade ‘readIN 100-People Reading Movement’ nian, organizadora atividade readIN, Nelania Doutel Sarmento, espresa ninia orgullu no laran ksolok. Nelania, ne’ebé mós kliente dahuluk I Learn Bookstore nian, hateten “ha’u sente orgullu tebes bainhira haree partisipante husi atividade readIN nian rasik hetan inspirasaun hodi estabelese ninia negósiu.”

Nelania esplika liu tan, nia “fiar katak ho ezistensia I Learn Bookstore nian bele kontribui atu habelar nafatin vizaun ne’ebé ekipa hakarak atinje liu husi fasilita kria kondisaun atu foin-sa’e sira bele asesa ba livru ne’ebé sira presiza, kapasita sira-nia an no haluan sira nia persepsaun ho leitura ne’ebé sira halo.”

Ho esperiénsia I Learn Bookstore nian, Gerson no nia ekipa hein katak negósiu ki’ik ne’e bele serve ema barak liu tan no inspira atu maluk foin-sae Timor-oan barak bele hola inisiativa hodi kontribui rezolve problema sosiál liu husi sira-nia kreatividade, nune’e bele konkretiza servisu iha kolaborasaun ba dezenvolvimentu rai doben Timor-Leste nian.

Hakerek nain: Gerson João de Jesus Filipe Ximenes no Nenia Adelfinato Soares Alves

Sekretária Estadu Juventude no Desportu (SEJD) no Alumni Parlamentu Foin-sa’e Timor-Leste (APFTL)




Hakerek Komentariu Iha Facebook

Hakerek Komentariu Iha Account Facebook

Hare Komentariu Hotu-Hotu

Hakerek Komentariu